Personeel, gewerkte tijd en urenregistratie

Ook bedrijven in België moeten tijden registreren met een kloksysteem 

Werknemers moeten hun overuren niet zomaar zelf kunnen aantonen, blijkt uit een arrest van een Brussels hof. Als een werkgever geen tijdsregistratiesysteem heeft, riskeert hij een claim voor achterstallige overuren.

Werknemers - vooral bedienden - hebben almaar meer autonomie om hun werkuren te organiseren. Op sommige dagen werken velen al eens wat langer zonder een overwerktoeslag te krijgen, maar ze kunnen dan op andere dagen vroeger stoppen zonder dat de werkgever daar een probleem van maakt.

De coronacrisis en het fors toegenomen thuiswerk hebben die evolutie nog versterkt.

Wederzijds vertrouwen

‘Doorgaans is de praktijk gebaseerd op wederzijds vertrouwen', zegt Stijn Demeestere, advocaat arbeidsrecht bij Deloitte Legal. 'Hoewel ze niet altijd overeenstemt met de vaak te rigide arbeidsduurreglementering, wordt ze tot op zekere hoogte gedoogd. Er komt zelden een tijdsregistratiesysteem bij kijken. Maar recente rechtspraak zet de praktijk onder druk.'

In een arrest van 22 mei oordeelde het arbeidshof van Brussel dat een ontslagen werkneemster recht heeft op overuren, ook al geeft ze daarvoor geen bewijs.

Volgens het hof hoeft dat laatste niet omdat het aan de werkgever is een objectief en betrouwbaar tijdsregistratiesysteem op te zetten. Is dat er niet, dan moet niet de werknemer maar de werkgever bewijzen hoeveel uren werden gepresteerd. ‘Werkgevers moeten zich daar bewust van zijn, want zonder tijdsregistratiesysteem kunnen ze worden veroordeeld tot het betalen van overuren’, zegt Demeestere.

‘Het hof beroept zich voor het eerst op Europese rechtspraak van 14 mei 2019. Het Europees Hof van Justitie oordeelde in een zaak tussen Deutsche Bank en een Spaanse vakbond dat de sociale bescherming van werknemers, zoals voldoende pauzes, niet gegarandeerd kan worden zonder een objectief, betrouwbaar en toegankelijk systeem van tijdsregistratie.'

Toekomstig arbeidsregime

‘In België is tijdsregistratie alleen verplicht in twee gevallen: voor glijdende uurroosters en voor deeltijdse werknemers die afwijken van hun normale werkrooster. Het arrest van het arbeidshof leert dat ook zonder Belgische wetgeving de Europese regels moeten worden toegepast’, zegt Demeestere.

Het arrest dwingt werkgevers na te denken over hoe ze hun arbeidsregime organiseren.

‘Kiezen ze voor een tijdsregistratiesysteem, dan kan dat de flexibiliteit die in de praktijk bestaat, ondermijnen. Dat hoeft trouwens geen badgesysteem te zijn, maar kan op basis van technologie of zelfs op papier', zegt Karel De Schoenmaeker, advocaat bij Deloitte Legal. 'Voeren ze geen tijdsregistratiesysteem in, dan zullen ze uitdrukkelijke instructies moeten uitwerken over hoe overuren kunnen worden gepresteerd, om te vermijden dat ze naderhand een claim ontvangen voor achterstallige overuren.’

‘Eigenlijk moet de Belgische arbeidsduurreglementering fundamenteel aangepast worden, zodat meer flexibiliteit in arbeidstijd mogelijk wordt, zonder meerkosten voor de werkgever. Tegelijk moet de door de Europese regels opgelegde bescherming worden gegarandeerd.’

Volgens de Belgische arbeidswetgeving kan een voltijdse werknemer in principe maximaal 40 uur per week werken. Met glijdende uurroosters kan daar beperkt van afgeweken worden: tot 9 uur per dag en 45 uur per week.

_{Bron: tijd.be}